Dit jaar valt op hoe vaak het woord ‘vluchtelingen’ valt. In twee bijdragen klinkt zelfs het woord ‘gelukszoeker’. De eenstemmigheid is groot in dat pluriforme geheel van religies en levensbeschouwingen. Terwijl de Europese Commissie net met moeite ingestemd heeft met de verdeling van 160.000 vluchtelingen en de concrete vormgeving daarvan nog voor zich uitschuift, klinkt in Den Haag een morele oproep tot barmhartigheid. Ook een oproep om niet zo benepen te spreken over ‘gelukszoekers’. Besef van de ongelijke kansen die mensen toebedeeld krijgen.
In kerkelijke kringen heb ik de afgelopen weken volop gehoord hoeveel kerkelijke gemeenschappen en hoeveel mensen aangeven iets te willen doen voor vluchtelingen. Bij Kerk in Actie was de telefoon roodgloeiend en de mailbox overvol met vragen van mensen die wilden weten wat zij kunnen doen.
Ik vind het geweldig om te merken hoeveel goede wil er momenteel zichtbaar wordt in onze samenleving. Goede wil die voor mij naadloos aansluit bij wat ik van God heb leren verstaan. Uiteraard zie ik risico’s. Hoe voorkomen we dat mensen in onze samenleving die óók ondersteuning nodig hebben, omdat zij wachten op een sociale huurwoning of op zoek zijn naar werk, zich niet bedreigd weten, maar erop durven rekenen dat er ook voor hen voldoende oog is? Houdt de publieke opinie ten faveure van vluchtelingen stand als het beeld van een Syrische peuter op het strand weer wat is weggezakt? Zien we voldoende dat er niet alleen Syriërs op de vlucht zijn, maar dat er bijvoorbeeld ook een miljoen Oekraïners ontheemd is in eigen land?
Politici staan bovendien voor de schier onontwarbare kluwen van vragen rond het werken aan de bron van de vluchtelingenproblematiek. Hoe werk je in de richting van vrede en verzoening? Zijn vormen van militair ingrijpen daar dienstbaar aan of creëren die op termijn alleen nog maar meer vluchtelingenstromen?
Met begrip voor die complexiteit blijft de stem die klinkt in de Grote Kerk in Den Haag toch helder klinken. Ieder mens heeft recht op een menswaardig bestaan. En met elkaar zullen we ons dus moeten inspannen om dat voor zoveel mogelijk mensen te realiseren.
