Net buiten mijn zicht, achter een pilaar, opent imam Ibrahim Çavdar de dag met een recitatie uit de Koran. Hij staat op het balkon naast het orgel. Als hij klaar is zingt chazzan (voorzangster) Lies Muller een joods lied aan de andere kant van het orgel. Met het gedicht van Bright Richards is de drie-eenheid compleet. Een krachtige boodschap van verzoening. Een meneer recht tegenover me neemt dit alles in meditatiehouding in zich op.
IKON-presentatrice Annemiek Schrijver introduceert Karen Armstrong, die op haar beurt vertelt dat een opening zoals vandaag in het verleden ondenkbaar was. Armstrong brengt een boodschap van hoop en compassie. En dat is nodig in een wereld die geen paradijs is. Zijn de grote profeten niet allemaal opgestaan in moeilijke tijden?, houdt zij ons voor. Zijn ze daarmee nu niet juist een teken van hoop voor ons dat dingen kunnen veranderen?
Misschien heeft ze gelijk, maar wat hebben mensen die nu lijden aan een opmerking als: “Uw profeet leefde ook in moeilijke tijden”?
Ze illustreert wat compassie is met een voorbeeld uit Homerus’ Ilias. En vertelt het verhaal over hoe Achilles en Priamus samen huilden voor alle gevallen zonen als Priamus het lichaam van zijn gesneuvelde zoon bij Achilles komt ophalen. Lijden verbindt en maakt compassie mogelijk. Armstrong citeert Homerus: “En ze zien elkaar als goden.” En ze gaat verder: “We zijn bijna goddelijk als we elkaars pijn delen.”
Om ons een beetje op te warmen, het is steenkoud in de Domkerk, roept Bright Richards ons allen op te dansen onder begeleiding van Oleg Fateev op zijn accordeon. De man die eerder mediteerde tijdens de opening danst als gegrepen door de Heilige Geest en neemt daarbij zowel rabbijn Awraham Soetendorp als Karen Armstrong aan de hand.
Nog buiten adem van het dansen begint Soetendorp als een ware meesterverteller zijn verhaal. Hij vertelt dat hij zich onlangs in het Heilige der Heiligen waande in een schoolklas in De Bilt. Hij vroeg daar aan de kinderen, gegrepen door het moment: “Wat denken jullie dat de SS-officier bewoog om mij in ‘43 als drie maanden oude baby te sparen?” Een meisje antwoordde: “U was een teer bloemetje. Hij kon dat bloemetje niet met wortel en al uit de aarde trekken.”
Soetendorp ziet verbinding ontstaan vanuit de spirituele tradities. “Compassie breekt de wereld open! It is unstoppable!” Hij eindigt met de woorden: “Wanneer je deelt in de pijn van anderen, weet je dat je ook deelt in de troost.”
De dans is nog maar een voorproefje van het interactieve karakter van de dag. Iedereen wordt gevraagd een kaartje in te vullen met daarop twee vragen. “Wat beweegt je om het goede te doen?” en “Wat weerhoudt je om het goede te doen?”
Dat zijn geen vragen die ik me dagelijks stel, dus het is goed om eens gedwongen te worden daarover na te denken. Maar helaas niet zonder dat de filosofiestudent zich diep in mijn binnenste roert: “Het ‘goede’, interessant! Wat is dat dan eigenlijk?”
De ‘Raad van Wijze Vrouwen’ en een aantal schrijvers van willekeurig gekozen antwoordkaartjes mogen een toelichting geven. Dit wordt afgewisseld met muziek. Oleg Fateev krijgt nu gezelschap van de zangers Aretha-Pam Anpong en Zoumana Diara.
Als afsluiting zingen imam Ibrahim Çavdar en chazan Lies Muller samen een joods gebed. Daarna worden we door predikant Netty de Jong-Dorland, iman Ibrahim Çavdar en rabbijn Awraham Soetendorp gezegend.
Na de gezamenlijke lunch wordt de voorstelling As I Left My Father’s House opgevoerd en nabesproken. Voor meer informatie over deze voorstelling: klik hier. Een fotoverslag van het ochtendgedeelte vindt u hier. Binnenkort vindt u elders op deze website een video over deze dag.
