Omgaan met diversiteit in de klas

De thorarol wordt door twee kinderen vastgehouden. Terwijl ik vertel en vragen stel, zie ik één van deze jongens in mijn ooghoeken steeds een stapje opzij doen, waardoor de rol steeds verder wordt uitgerold. “Hoe lang is die rol eigenlijk?” vraagt hij uiteindelijk.

Voor gastlessen op een school in Amsterdam heb ik boeken – “En een rol, juf.” – uit verschillende religies meegenomen. De lessen zijn een voorbereiding op de muziektheatervoorstelling Mama Moesa. De voorstelling vertelt het eeuwenoude verhaal uit de islam, het christendom en het jodendom.

In groep 7 ga ik met de religieuze boeken en de rol langs de tafels. Een jongen houdt al een tijdje zijn handen voor zijn oren en wendt zijn blik af als ik bij hem langs kom. “Wil je het niet zien?” vraag ik vriendelijk. “Ik mag het niet zien”, verbetert hij mij. “Het mag niet van mijn geloof.” Voordat ik door kan vragen, reageren zijn klasgenoten. “Jawel hoor”, schreeuwt er één door de klas. “Je mag het wel zien. Want ik hoor ook bij jouw geloof. En ik mag het wel zien, zolang ik er maar niet in ga geloven.” Een andere leerling knikt instemmend en kijkt uitvoerig naar de letters. “Van mijn vader mag het vast ook niet. Want hij zegt dat wij geen geloof hebben.” Zo ontstaat er een gesprek over de ideeën die leerlingen hebben over verschillende geloven. Tevreden over de verschillende verhalen die de kinderen durven te vertellen ga ik verder met de les.

De juf is not amused wanneer dezelfde jongen weer wegkijkt bij het volgende religieuze boek. Ze onderbreekt de les en valt boos uit tegen de leerling. Maar dan ook echt boos. Respectloos vindt ze het hoe de leerling zich in de klas gedraagt. “Terwijl ik maar respect moet hebben voor jouw geloof.” Het komt voor mij totaal als een verrassing. Ik weet even niet hoe ik moet reageren.

In de pauze praat ik na met de leerkracht over de les, de leerling en haar reactie. Na de eerste zin verandert de leerkracht echter het onderwerp. Haar opa ligt op zijn sterfbed en alles is haar even te veel. Ik luister naar haar verhaal.

Verhalen laten ons zien wie iemand is, waar iemand vandaan komt en wat iemand drijft. Vaak zien wij maar één verhaal. In het project Levensbeschouwelijke vorming van Brikama tot Heiloo willen we onder andere verschillende verhalen vertellen: verhalen uit het onderwijs, de samenleving, uit Nederland, uit Gambia. Verhalen over religieuze, levensbeschouwelijke en culturele diversiteit. Om een realistischer beeld neer te zetten. Om mensen en groeperingen meer tot hun recht te laten komen in onze samenleving.

Ik hoop dat deze juf bij een volgende les niet alleen de leerling ziet die zijn ogen afwendt, maar ook wil luisteren naar het verhaal dat erachter schuilgaat. En daarmee de diversiteit bespreekbaar maakt in de klas.