In het recente boekje van De Korte, dat als ondertitel ‘bouwen aan een barmhartige kerk’ heeft, wordt paus Franciscus diverse malen aangehaald. Geroepen tot hoop bevat lezingen die de bisschop heeft gegeven en een serie beschouwingen over bijbelse sleutelwoorden, die eerder in het Friesch Dagblad zijn gepubliceerd.
De Korte ontvouwt zijn visie op een consistente manier. Hij begint zijn artikelen vaak met het schetsen van de historische context. Vervolgens legt hij de kern van het katholieke (sociale) denken uit. Die dan in een laatste ronde min of meer wordt toegepast. Een beproefd recept dat in bijna al zijn beschouwingen terug te vinden is. Het levert heldere artikelen op, zonder dat er verrassende of gewaagde dingen worden gezegd. Dat mag je misschien ook niet van een bisschop verwachten, maar het is wel jammer dat het daardoor soms wat vlak en algemeen blijft.
De Korte heeft zijn favorieten. Zowel wat betreft de bijbel – de parabel van de verloren zoon of van de Barmhartige Samaritaan komen regelmatig langs – als wat theologen aangaat. Het is opvallend dat hij veelvuldig protestantse theologen (zoals Noordmans) citeert en bijvoorbeeld nergens een katholieke (cultuur)theoloog als Schillebeeckx. De Korte “waardeert de oecumenische beweging als een geschenk van Gods Geest” (p. 74), maar die oecumene beoefent hij vooral op rechts. Sprekend voor de verzamelde top van de ChristenUnie droomt hij hardop over een katholieke CU, waarin katholieken die het CDA “te vlak en te flets vinden” (p. 81) een politiek huis kunnen vinden. Groot is die vijver niet, vermoedt hij, maar misschien wordt dat beter als de CU zich losmaakt van de binding aan de protestantse geloofsbelijdenissen en ervoor kiest om zich te funderen op de vroegchristelijke geloofsbelijdenissen (p. 86).
Dat De Korte uitgenodigd werd voor deze zgn. Groen-lezing (vernoemd naar de antirevolutionaire 19e-eeuwse politicus Groen van Prinsterer) is overigens een opmerkelijk gegeven. Het bewijst de communicatieve kracht van zijn persoon. Hij bezit het vermogen, meer dan welke bisschop in ons land ook, om helder en afgewogen de katholieke visie te verwoorden:
“Het Koninkrijk, waarover Christus spreekt en waarvoor Hij zich inzet, is bij uitstek een rijk van vrijheid. Het gaat om een bevrijding van ziekte en pijn; van armoede en schuld. Uiteindelijk gaat het om een bevrijding van de dood. Het open graf van de paasmorgen verwijst naar de overwinning op de machten van de dood. In Christus wil God onze vrijheid werkelijk bevrijden en ons richten op Hem en de naaste. Christelijke vrijheid is daarmee niet alleen gave maar ook opgave” (p. 137).
We gaan hem missen in het Noorden, maar gunnen de gelovigen en alle ‘mensen van goede wil’ in het Brabantse graag dat er een barmhartige geest in hun kerken gaat waaien. Met Gerard de Korte als bisschop is daar zomaar kans op.
Boekgegevens
Gerard de Korte, Geroepen tot hoop. Bouwen aan een barmhartige kerk, Kok Utrecht, 159 pag., € 11,99
