Recensie van ‘Mijn zusje, de soldaat’

In 53 minuten zien we Chamoetal veranderen van ballerina in soldaat op de PR-afdeling van het Israëlische leger. Het vervullen van de ‘sociale plicht’ van haar ouders, om in ieder geval één van hun drie dochters aan het leger te schenken, doet stof opwaaien binnen het gezin. Vader Amit diende in de eerste Libanon-oorlog in de jaren ‘80: “Iedere generatie heeft zijn oorlog”.

Terwijl je Chamoetal langzaam in een echte soldaat ziet veranderen, spreekt Amit steeds meer over zijn ervaringen met zijn Howitzer-eenheid. Hij heeft niemand direct gedood, maar met het aantal granaten dat ze hebben afgevuurd, moeten zeker slachtoffers gevallen zijn. De gevolgen ervan heeft hij nooit zelf gezien.

Als moeder Corrie aangeeft dat hij ideologisch gezien niet achter de oorlog stond, maar het niet in hem is opgekomen om te weigeren, besluit Dikla haar vader mee te nemen naar Hebron. Chamoetal gaat ook naar de bezette gebieden, maar met een wapen en in opperste staat van paraatheid.

In Hebron zien we stukjes van het verhaal van de kolonisten, die met ongeveer 800 mensen het centrum van een stad met 100.000 inwoners bewonen. “Het leger heeft van de regering de onmogelijke taak gekregen om het geweld te beperken. In Hebron doen ze dat door de groepen maar te scheiden,” vertelt Dikla in een voice-over.

We zien een betonnen wegafscheiding. De gids legt uit: “Palestijnen mogen geen winkels openen en geen autorijden. Dat kleine stukje weg aan die kant is dus genoeg voor ze. Je kunt zo goed zien hoe de afscheiding werkt”. Amit mompelt: “In Nederland heet dit apartheid.”

Moeder Corrie, die rabijn is, vraagt zich af hoe de kolonisten dit voor zichzelf verantwoorden naar zichzelf. Alsof hun leven meer waard is dan dat van de Palestijnen. “Als dit het jodendom is, is het niet mijn jodendom.”

Dikla’s kinderlijke ideaalbeeld valt in duigen, daar op die plek: “In een veilig Joods land is kennelijk geen plek voor iedereen.”

Als ze aan Chamoetal vraagt hoe ze aankijkt tegen de positie van het leger die de aanwezigheid van de kolonisten mogelijk maakt, zegt ze: “Ik kan daar echt niets over zeggen.”

Moegestreden besluit het gezin weer terug te keren naar Nederland. “Iemand schreef ooit: ‘Het land is me afgenomen’,” zegt Amit, “Er zijn te veel menselijke krachten in het land waarmee ik niet geassocieerd wil worden. Waarmee ik niet wil leven. En doordat ik in Israël woon, maak ik hun gedrag mogelijk.”

Deze documentaire geeft op een unieke manier inzicht in de binnenkant van een conflict dat zo ingewikkeld is dat niemand het geheel kan overzien. Een land waar angst en haat rondwaren. Het schijnt zijn licht op een gezin: hun verhaal gaat terug tot de Kibboets, opgericht door de grootouders van vader Amit, en vraagt zich af hoe voorkomen kan worden dat de kinderen van Chamoetal en Dikla ook in dienst moeten.

Het gesprek, tegen het einde van de documentaire, tussen Dikla en haar vader in de woestijn is confronterend: hard en heftig.

Dit is een documentaire die je moet gaan kijken op het Nederlands Film Festival (NFF). We moeten er vooral over praten. Want praten is het enige wat we kunnen.

Mijn zusje, de soldaat (Dikla Zeidler, 2012 – internationale titel: Sister, Soldier) doet mee in de NFF Debuutcompetitie en is onderdeel van de NFF Jaarselectie.

De film draait op de volgende tijden:
– Donderdag 26 september om 14:30 in Hoogt 1. Q&A met Dikla Zeidler.
– Zondag 29 september om 20:00 in Wolff City 3.

Mocht het u niet lukken naar deze voorstellingen te komen: de film staat ook op Uitzending gemist. De documentaire is uitgezonden op 8 mei 2013 om 23:00 door de EO.