Recensie van ‘Bezielde Beschaving’ van Dave Ensberg-Kleijkers

Dat is waar de bezielde beschaving volgens Ensberg-Kleijkers voor staat: vanuit een persoonlijke overtuiging omzien naar elkaar. Een samenleving die medemenselijkheid in plaats van de overheid of de markt centraal stelt. De oplettende lezer krijgt al snel door dat dit een traditioneel christendemocratisch verhaal betreft. Dat is geen toeval, want Ensberg-Kleijkers is al zes jaar actief lid van het CDA. Hij heeft in het lokale bestuur gezeten, was kandidaat Tweede Kamerlid en heeft artikelen gepubliceerd over de vraag hoe het CDA haar christendemocratisch gedachtegoed kan vertalen naar de veranderende, multiculturele samenleving.

Voor het laatste kreeg hij zelfs in 2015 de Jan-Peter Balkende Award toe gereikt. Het is een prijs voor jonge christendemocraten die op unieke wijze een bijdrage hebben geleverd aan de ontwikkeling van het christendemocratisch gedachtegoed. Volgens de jury wist Ensberg-Kleijkers in zijn artikelen “op een enthousiaste wijze veel mensen mee te krijgen op thema’s als de multiculturele samenleving”. Om die reden kan Bezielde Beschaving gezien worden als een voortzetting van Ensberg-Kleijkers’s project om het christendemocratiche gedachtegoed mainstream te maken.

Het zou Bezielde Beschaving te kort doen om het louter als een politiek manifest te lezen. Daarvoor is het boek te lang, maar de auteur kiest er ook voor om naast zijn maatschappelijke analyse, ook zijn persoonlijke verhaal met de lezer te delen. Wat dat betreft is hij een open boek. Als lezer krijg je een deel van Ensberg-Kleijkers’s ziel te zien. We lezen bijvoorbeeld over het verlies van zijn  geliefde moeder en de eenzaamheid en depressie die hij als tiener onderging. Maar ook over de financiële malaise, die hij als jonge, afgestudeerde twintiger ondervond vanwege slechte keuzes in zijn leven. Ook  lezen we over de liefde van zijn leven. Door de lezer in zijn ziel te laten kijken wordt de titel van het boek meteen duidelijk. De drang van de auteur om voor anderen op te komen wordt hiermee ook verklaard.

Daarom zou Bezielde Beschaving misschien wel als een feelgood-verhaal gelezen kunnen worden: een jongen met een ingewikkelde verleden bevecht tegenslagen, ontmoet de vrouw van zijn leven die hem uit de put haalt en wordt een overwinnaar. Toch is het geen feelgood boek. Het is een serieus boek, waarin de auteur de lezer uitnodigt om zich vanuit zijn eigen bezieling in te zetten voor zijn of haar medemens, omdat er nog veel werk aan de winkel is. Vooral als het gaat om de vraag hoe om te gaan met verschillen in de samenleving.

We lezen het verhaal van een jonge onderwijsbestuurder die trots is op zijn multiculturele roots. De Surinaamse Nederlander heeft zowel Aziatisch, Joods en Afrikaans bloed door zijn aderen stromen. In Bezielde Beschaving durft hij aan de hand van zijn persoonlijke verhaal te stellen dat de multiculturele samenleving allesbehalve mislukt is. Om die reden leest het boek als een antidote tegen hernieuwd nationalisme en xenofobie.  Het is een serieus pleidooi voor de erkenning van diversiteit in Nederland.

En waarom de keuze om zo jong zijn verhaal en visie te teken? “Niemand weet wanneer het zijn tijd is om de aarde te verlaten, maar het is altijd tijd om je levenslessen met de ander te delen”, stelt de auteur meteen in de inleiding. Een andere passage: “Samen kunnen we in het belang van toekomstige generaties van dit land en deze aarde een einde maken aan de lange periode van zombieësering van ons land. Een land waarin we als gedachteloze zombies achter elkaar, achter visieloze politici en achter andere profeten van het valse geloof van economische groei aanlopen. Samen kunnen we terugkeren naar onze basis. Naar de kern van ons bestaan: vanuit menselijke bezieling samen leven en samen gelukkig zijn.”

Kortom – in Bezielde Beschaving bewijst Ensberg-Kleikers dat je niet eerst 70 jaar hoeft te worden om wijze inzichten over de samenleving te delen. Nu is het afwachten of de auteur zelf bereid is om een politiek leider te worden, die onze Nederlandse samenleving naar die bezielde beschaving wil leiden.