Recensie van ‘Het voelt echt goed’

Voor Mikkers is het pleidooi voor verdraagzaamheid net wat te makkelijk en politiek correct. Is het niet vruchtbaarder om je eigen onverdraagzaamheid onder ogen te zien? “Waar sluiten kerken buiten, wat verdragen wij van de ander niet, wanneer zijn wij niet gastvrij” (pagina 10)? Daarnaast, de suggestie is snel dat verdraagzaamheid een deugd is, maar het is toch ook goed om ten opzichte van bepaalde zaken onverdraagzaam te zijn (bijvoorbeeld het afwijzen van homo’s).

Voor Mikkers is verdraagzaamheid vooral een spiritueel begrip. Een opdracht voor jezelf (pagina 25) om de onverdraagzaamheid in jezelf te overwinnen. Hoe doe je dat? Mikkers noemt een aantal stappen zoals: verbinding aangaan, ontdekken waarin we op elkaar lijken, de vervreemding toelaten en broederschap (her)ontdekken.

Het gaat allemaal in een theologisch turbotempo waar Mikkers patent op lijkt te hebben. Aan het begin van zijn prikkelend boekje belooft hij de lezers dat hij zijn “uiterste best zal doen om voorstelbare prietpraat te vermijden” (pagina 15). Die belofte lost hij ruimschoots in, bijvoorbeeld als hij met het verrassende begrip borderlinereligie op de proppen komt. Hij bedoelt daarmee dat je leert de grenzen van je eigen onverdraagzaamheid te overschrijden en de ander echt te ontmoeten. “Mijn verhaal beoogt vooral dat we elk mens zien als iemand die een omhelzing waard is. Precies zoals we dat ook voor onszelf zouden wensen” (pagina 64).

Mikkers schrijft gemakkelijk maar daardoor ook wel vaak gemakzuchtig. Veel blijft onuitgewerkt, de argumentatie verloopt soms volgens vreemde kronkels, en dat ligt niet alleen aan het korte bestek van deze publicatie. Het ontbreekt hem niet aan zelfkennis, als hij schrijft: “Er zijn mensen die zich aan me storen, me te druk vinden, te oppervlakkig of te uitgesproken, op z’n best verdragen ze me” (pagina 61). Tot die laatsten wil ik mezelf graag rekenen.