Over The Voice Kids en vluchtelingen

Een zeer schrijnende situatie. Maar hoe was Mohammed in deze situatie verzeild geraakt? Meer dan een decennium eerder had hij als Palestijn zonder succes asiel aangevraagd in Duitsland. Eenmaal in Nederland aangekomen, dat was in de jaren negentig, begreep hij dat asiel aanvragen als Irakees veel succesvoller was. Dat deed hij. Zijn status werd echter ingetrokken toen men er begin jaren 2000 achter kwam dat hij eerder in Duitsland een poging had ondernomen. Elke tijd heeft zijn eigen meest effectieve nationaliteit blijkbaar.

Aandikken

Dat mensen hun verhaal wat aandikken, er een beetje over liegen of onvoorstelbare capriolen uithalen vanuit de wens voor een beter leven is goed te begrijpen. Wanneer je vertelt dat je christen bent bijvoorbeeld vergroot je kansen aanzienlijk. Onder asielzoekers en statushouders zijn deze verhalen welbekend, het is geen geheim, er wordt over gegrapt en vaker nog wordt er schande over gesproken. Ook nieuwe Nederlanders kunnen dit gedrag vaak begrijpen, maar er zelden begrip voor opbrengen.

Voor sommige mensen is het verkrijgen van status echter niet genoeg en dat heeft zijn weerslag op reeds aanwezige nieuwkomers. Zelfs op de kinderen, de kleinkinderen en de achterkleinkinderen, die nog steeds als nieuwkomers gezien blijven worden in dit land. Het heeft ook zijn weerslag op moslims. Want de optelsom ‘vluchteling’ plus ‘niet westers’ is al snel gelijk aan moslim. Ook als het Armeense christenen betreft.

Jean

Het grootste slachtoffer hier is echter de 13-jarige Jean, het zangtalentje van The Voice Kids. Het was voor zijn moeder kennelijk niet voldoende om de asielprocedure af te wachten en een medewerker van het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) blunderde fors. Uit goede bedoelingen overigens, want hoe had deze kunnen weten dat de familie van Jean met Libanese nationaliteit gewoon in Beiroet woonde en daar netjes naar een Armeens christelijke school ging? Het enige dat waar lijkt aan het vluchtverhaal van de familie Ghariban is dat ze de Middellandse Zee per bootje hebben overgestoken. 

Terwijl verschillende media het vluchtverhaal onder de aandacht brachten, wordt volgens de NOS nu op social media gesproken over de ‘zieligheidsindustrie van zogenaamde “vluchtelingen”‘. Het leek natuurlijk ook te mooi voor woorden. Een getalenteerd jongetje dat in zijn asielprocedure op aansturen van het COA het gezicht had kunnen worden van al die gevluchte Syriërs. Die het verhaal had kunnen overbrengen nadat hij spontaan de ambassadeur van Warchild (Marco Borsato) uitkoos om hem in zijn zangcarrière te begeleiden, en in het hart van The Voice Kids minnend Nederland gesloten was.

Gelogen

Tijdens de nieuwsinterviews met Jean en zijn zusje vertelden ze, naar nu blijkt, gelogen verhalen over hun vader die zou zijn overleden tijdens het brood halen. Ze vertelden over de angst niet meer naar huis terug te kunnen keren als je als kind in het door oorlog getroffen Aleppo de straat opging. Is hier sprake van een aangepraat oorlogstrauma door hun moeder?

Het opportunisme van moeder en COA heeft catastrofale gevolgen voor de toekomst van Jean, die zich dood schaamt en ‘kapot, verdrietig en geschokt’ is volgens het AD. Maar ook vraag ik me af of moeder Ghariban begrijpt dat ze in haar narcistische nietsontziende hunkering maar roem en succes een enorme bijdrage, en een bevestiging van het vooroordeel dat alle vluchtelingen gelukszoekers zijn, heeft geleverd aan de verdere dehumanisering van vluchtelingen en moslims in de verharde maatschappij. De vluchtelingenstroom en de zichtbare aanwezigheid van moslims en islam in onze samenleving vormen immers de twee van de belangrijkste onderwerpen voor de aanstaande verkiezingen.

Menselijk

Kan Mohammed de Palestijn zonder toekomstperspectief het kwalijk genomen worden dat hij koos voor de zekerheid van een positieve asielaanvraag als Irakees, na zijn eerdere mislukte eerlijke poging? Ik denk van niet, het is volkomen menselijk.

Kan Ayaan Hirsi Ali het kwalijk genomen worden dat haar naam niet helemaal correct gespeld was? Ik denk van niet, gezien het gegeven dat zij net als vele andere vluchtelingen uit een gebied komt waar een ‘gemeentelijke basisadministratie’ vaak niet van hetzelfde niveau is als hier en mensen dikwijls niet eens hun geboortedatum weten. Maar of een moeder het verweten kan worden de toekomst van haar zoon volledig te ruïneren? Ik durf er geen uitspraak over te doen, maar Jean had in ieder geval nooit kunnen weten dat het liedje dat hij voor RTL Nieuws zong profetische waarde zou krijgen: “Crashing in a wall, I need a miracle”.