Een normaal mens gaat in retraite met alles erop en eraan. Gewoon eten en logeren op het terrein zelf. Maar dat kan ik niet. Ik wil ieder moment weg kunnen. Altijd de hand aan de deurknop, het koffertje gepakt. In dit geval betekent het dat ik mij als de avond valt, terugtrek in een cottage ergens in de bergen.
Zo ziet de relatie die ik met die lachende lama uit Tibet heb er al jaren uit. Hij vindt dat ik christen moet blijven en ik weet dat ik buitenbeentje heet. Niks aan de hand.
Deze zomer bezoek ik hem dus in Ierland. Op het schitterende schiereiland Beara, waar hij zijn tenten heeft opgeslagen bij een gastvrij hospice dat uitkijkt over de grenzeloze oceaan. Natuurlijk ben ik niet de enige student. Er zijn er wel tweehonderd. Maar dat is een klein groepje vergeleken bij andere plekken waar hij lesgeeft.
Deze lachende lama bezit crazy wisdom, wordt zo makkelijk gezegd. In de praktijk betekent zoiets dat je steeds uit je aangenomen veronderstellingen wordt gehaald. Denk je dat je na lange jaren studeren eindelijk iets begint te begrijpen van het diepzinnige pad van het vajrayana, krijg je plots te horen dat de tijd rijp is voor een seculier boeddhisme. Zoals de Dalai Lama tijdens zijn recente bezoek aan Nederland gratis zijn boek ‘Vrij van religie’ uitdeelde: het is niet alleen achterhaald om maar een enkele godsdienst te willen verstaan, de kern van religie kan ook gecommuniceerd worden op een manier die voor vrijwillige buitenblijvers aantrekkelijk is. Of zoiets.
Er banjert een meisje naar voren in de retraitetent en geeft de lachende lama een hand. Heel ongebruikelijk. Zijn studenten groeten hem nabijer, eerbiediger. Maar hij lacht haar toe, schudt haar hand en vraagt wie ze is. Zij werkt in een gevangenis in Dublin, had nog nooit van hem gehoord. Geraakt is ze door zijn compassie en humor. En hij raakt in vuur en vlam door haar werk: als er toch ergens een plek op de wereld is om je geest te transformeren en liefde en mededogen te ontwikkelen is het wel achter de tralies! Zij heeft een zeer belangrijke functie! Net als de hospicemedewerkers hier!
Onwillekeurig dringt de vergelijking van de schriftgeleerden en de buitenbeentjes bij Jezus zich aan me op. Ik blijf tenslotte een christen. Ook de lachende lama zoekt net als Jezus de buitenbeentjes. Dat betekent dat hij ook naar mij haakt. Dat wist ik stiekem al lang. Zo vaak al heeft hij de woorden van Jezus voor mij uitgelegd tot ik in tranen was.
In het huis van de Vader zijn vele woningen, dat heb ik nu wel in de gaten.
Naast mij is een onwillige buitenbeen gaan zitten. Typische Ier. Rossig, uit de kluiten. Komt hier al jaren, maar moet weinig van de lachende lama hebben. Daarentegen wordt hij als een magneet naar mij toe gezogen, zo mompelt hij in het Iers. Of zoiets. Of ik zin heb in een sandwich. Ergens anders uiteraard. In Castletownbere. Dat heb ik wel. Dissidenten onder mekaar, ik hou er zo van.
Hij voegt me vertrouwelijk toe dat hij zo’n moeite heeft met dat wilde van die lama. Ik zeg dat je dat wel vaker bij mannen ziet, die weerstand. Maar dat je hem ook kunt zien als een oorspronkelijk, ongerept kind. Zoals Maria naar haar ventje keek. De Ier kijkt me ontroerd aan en bedankt me voor mijn woorden. Wilde ik er net tussen uitknijpen en gaan spijbelen met een mede-vreemdeling, blijk ik zomaar thuis te zijn.