Ik wil in een samenleving wonen waar mensen over alles met elkaar kunnen praten, dat is de basis van de democratie. Tegenwoordig heb ik het gevoel dat dat niet meer kan. We polariseren zo, dat er geen gewoon gesprek meer mogelijk is. In het dagelijks leven vermijden we die gesprekken dan ook het liefste. Ik schenk persoonlijk liever een kopje thee in voor een eenzame oudere dan dat ik een open gesprek met een vaccinatie weigeraar voer.
Die gesprekken zijn namelijk niet makkelijk. Het zijn de moeilijkste gesprekken, zweet en tranen. Toch zijn het misschien wel de gesprekken die het meeste opleveren. Niet alleen voor onszelf, maar ook voor de hele samenleving.
Vorige week heb ik een aantal avonden heerlijk naar miss Marple gekeken, de oude detectiveserie van Agatha Christie. Miss Marple lost, als oud dametje, de moorden op en praat met iedereen, ook met de moordenaar. Mijn gezelschap vond de miss Marple’s veel te ingewikkeld, je weet pas aan het einde wie de moordenaar is. Ze keken veel liever een Amerikaanse detectiveserie. Hier is veel duidelijker wie de goeden en wie de slechten zijn. Gesprekken tussen deze twee partijen zijn er niet. Ze luisteren af en bespioneren elkaar. Aan het einde komt het tot een groot gevecht waar de goeden altijd winnen.
De werkelijkheid is nooit zo zwart wit en ook niet zo beschaafd moordzuchtig als die van miss Marple. Toch is er wel het verschil namelijk dat van het gesprek. Zelfs de moordenaars van Miss Marple zijn echte mensen en krijgen gelegenheid te vertellen waarom. Er is nooit veel zwart wit, het is meestal grijs. In het grijze gebied zijn gesprekken mogelijk.
Waarom praten we dan niet meer met elkaar, durven we het niet? Durven we niet meer van mening te verschillen en elkaar toch te respecteren?
De mensen die langs liepen en schreeuwden ‘ Wij zijn Nederland’ zagen er volkomen normaal uit. Redelijke dwarsdoorsnede van de Nederlandse samenleving, er waren zelfs scootmobielen bij. Zij zijn niet Nederland, wij zijn het ook niet. We zijn het samen. We kunnen het wel aan Rutte overlaten, aan Halsema of aan de politie en de ME. Toch zullen we allemaal vroeg of laat een keer in gesprek moeten gaan, want dat is nodig voor het voortbestaan van de democratie in Nederland. Hier kan het nog, in de VS is het inmiddels onmogelijk geworden.
Niet dat een gesprek alles oplost, maar je kijkt elkaar wel in de ogen en begrijpt elkaar misschien iets beter.
Geachte mevrouw Houweling, het is mijn indruk dat de overheid, sedert onze coronatijd medio maart 2020, ons burgers dwingt in een digitaal denksysteem. Alsof er tussen een nul en een één geen honderd volgtijdelijk wijzigende grijstinten bestaan in ieders individuele opinie. Laten we ons niet vergissen in de onbewust dialectische implicaties vanwege voortschrijdende digitalisering van ons mensens denkgedrag. (Tot op heden bijna continu blindelings geratificeerd door onze overheden.) De dualiteit wordt ermee op de spits gedreven. U bent óf 0 óf 1. In feite leidt dit tot ernstige ontmenselijking. Mensen dienen eigenlijk op te gaan staan en te gaan demonstreren tegen overheden die bedrijven, zoals Elon Musk’s Neurolink, ethisch ongetoetst de vrijheid geven om transhumanisme te introduceren. Levensgevaarlijk! Ach, ik wijd uit. Excuus. Terug naar de demonstranten in uw straat. In een bepaalde grijstoon heb ik buitengewoon respect voor hen. Zij vertegenwoordigden en vertegenwoordigen een tegenkracht. Ongeacht mijn of uw visie: een democratie dient tegenkrachten niet neer te slaan. In mijn ogen gaf onze ‘democratie’ eergisteren klappen aan zichzelf. Heel verdrietig! Desalniettemin en des te meer, u en lezers, ontvang mijn Goede groet, Gustaaf Rutgers, mysticus-in-wording