Laatst zag ik op YouTube een kort oud filmpje over Caroline Kennedy, dochter van president Kennedy. Haar 57 jaren (van toen) vlogen in 57 beelden voorbij: van baby tot de politiek actieve vrouw die ze nu nog steeds is. Stel dat jij van jezelf zo’n filmpje zou maken, welke levensmomenten zou je uitkiezen? Ben je bijvoorbeeld 44 jaar, dan levert dat misschien 44 beelden op waarin telkens iets oplicht uit je leven. Zijn dat momenten van keuze, van twijfel of grote veranderingen, kruispunten of doorgaande wegen …, of is dat het moment waarop je voelt dat je leeft, de bomen hoort ruisen, de geur van nat gras of de stralen van de zon ervaart? Of die ene ontmoeting, die bepalend is voor lange jaren daarna?
Wat is eigenlijk leeftijd? Een antwoord zou kunnen zijn: dat is geleefde tijd, de tijd die je op aarde bent: van baby volwassen geworden, scholen doorlopen, gestudeerd, gereisd en gewerkt, vrienden gemaakt en verloren, liefde gevonden voor kortere of langere tijd, verdriet en verlies opgelopen, eerste rimpels en soms grijze haren… Dit word al sinds de zestiende eeuw uitgebeeld in de levenstrap die, gek genoeg, toen al tot honderd liep. Er zijn levenstrappen van vrouwen, van mannen en voor echtparen. Wanneer mensen vragen ‘Hoe oud ben jij?’, dan vragen ze naar een getal en niet direct naar zulke ervaringen. Zo kan iemand een maatschappelijk geslaagd en energierijk leven hebben geleid terwijl een ander van dezelfde leeftijd het leven moeizaam, met veel risico’s en problemen heeft doorworsteld. Dan is er geen verschil in leeftijd maar wel in de wijze waarop geleefd is: dus ieders geleefde tijd ziet er anders uit.
Wanneer worden leeftijd en geleefde tijd nu lévende tijd? Zijn dat de momenten waarop je leven driekwart slag draaide door de geboorte van een kind, door een cruciale beslissing met alle gevolgen van dien, door pensionering, door een grote gebeurtenis van buitenaf zoals immigratie, ziekte of oorlog? Dan ontstaat er op zijn minst een cesuur in de tijd, en ook in jouw leef-tijd. Er is een tijd voor en een tijd na. Dat maakt dat het leven, jóuw leven, dan even helder oplicht in zijn kwetsbaarheid, in zijn kortstondigheid én in zijn uniciteit.
De vraag dringt zich op: wat moet ik nu verder met mijn tijd, met mijn te leven tijd? Je bent je hierdoor ineens bewust van tijd, van jouw tijd en van de mogelijkheden die je hebt om die tijd tot een lévende tijd te maken, om van nu tot nu in jouw eigen tijd te zijn, je ondanks alles toch te ontwikkelen zonder veel terug te kijken of vooruit te plannen. Zo ontstaan lééfmomenten die niet bestaan bij de gratie van tijd of leeftijd… Het gaat dan niet om tijd in de betekenis van chronos maar om kairos: het juiste moment of beter gezegd juist dit moment!
