Soms ben je uren aan het zoeken naar iets wat je kwijt bent, iedereen kent dat wel. Daar is zelfs een heilige voor, wiens hulp je kunt inroepen: ‘Heilige Antonius, beste vriend, geef dat ik mijn … weer vind.’ Richt je dan wel tot de juiste heilige, namelijk Antonius van Padua. Zijn naamdag was vorige week, 13 juni, maar hij werkt het hele jaar.
Wat betekent zoeken eigenlijk? Is dat bewust of onbewust iets willen vinden? Ons zoekgedrag op internet is voor velen een dagelijkse gewoonte. Dat begint met bewust zoeken, maar daarna, vaak zonder het gezochte gevonden te hebben, gaat het zoeken over in associatief zoeken. Van het ene kom je terecht bij het andere, van de eerste klik tot het dertigste item dat je aanklikt. Niet jij bent meer aan het zoeken maar het algoritme zoekt voor jou. Pas vele klikken later krijg je in de gaten dat je niet meer weet waar je naar op zoek bent. Het is een marketing gestuurde zoektocht om jou uiteindelijk op het idee te brengen iets te kopen of te bestellen. Om dit soort zoeken gaat het hier niet.
Bob den Uyl schreef ooit in De ontwikkeling van een woede: ‘Je vindt nooit wat je zoekt, maar alleen wat je niet zoekt.’ Natuurlijk valt deze uitspraak te herleiden tot zijn neerslachtige aard, maar zit in dit citaat niet ook iets waars? Het verschijnsel wordt ook wel serendipiteit genoemd, maar dat heeft een positievere betekenis: serendipiteit is iets waardevols vinden waar je in eerste instantie niet naar op zoek bent. Het is meer dan toeval. Je moet ook de creativiteit of intuïtie bezitten om te ontdekken wat op een bepaald moment waardevol voor je is. In de wetenschap komt het geregeld voor, zo is vloeipapier ontdekt (men vergat lijm aan de papierdeeg toe te voegen) en ook penicilline.
Maar zoeken heeft ook te maken met je eigen weg zoeken, je zoektocht in het leven. Dan gaat het niet alleen om zoeken maar vooral ook om gevonden willen worden (voor een baan, door de liefde). Soms doen mensen iets onverwachts, ze gaan op een verre reis, beklimmen een berg en hebben daar een bijzondere ontmoeting die hun leven verandert.
In Bijbelboek Jesaja (65:1) valt al te lezen:
Al vragen zij niet naar mij,
toch laat ik me raadplegen,
en al zoeken ze mij niet,
toch laat ik me vinden.
Al roept dit volk mijn naam niet aan,
toch antwoord ik: ‘Hier ben ik, hier ben ik.’
Soms dienen mensen en oplossingen zich ineens aan, maar eigenlijk waren ze er al: het vergt van jou als mens om open te staan en dat wat onverwacht op je toekomt op waarde te schatten. De vraag is dan: wil jij je laten vinden?
