Honderdvijftig jaar geleden vertrok het eerste schip met contractarbeiders vanuit India naar Suriname. Dat was het begin van de Surinaams-Hindostaanse gemeenschap, die dat dit jaar uitgebreid viert. 410 immigranten scheepten zich in voor de overtocht naar Paramaribo. De contractarbeiders uit India zouden na de afschaffing van de slavernij het werk van de tot slaaf gemaakten gaan overnemen. In totaal kwamen er door dit soort overtochten tot en met 1916 ongeveer 34.000 Hindostanen naar Suriname.
In Suriname kregen de contractarbeiders vaak zwaar werk te doen tegen een schamele beloning. Een werkdag duurde twaalf uur en alleen de zondag was een vrije dag. Een klein deel bezweek in Suriname aan ziekten en het zware werk, maar de meesten wisten met ijver en spaarzin zelfstandige landbouwers te worden. Wat ook bleef waren de tradities uit India. De meesten van hen kwamen rond 1975, toen Suriname onafhankelijk werd, naar Nederland. Veel Hindostanen kwamen terecht in Den Haag, maar ook in het noorden van het land. In Suriname wonen nu ongeveer 150.000 Hindostanen en in Nederland ongeveer 180.000.
Auteur Mahesvari Autar maakt deel uit van de Surinaams-Hindostaanse gemeenschap. “De ontwikkeling van mijn culturele identiteit heb ik aan mijn oma te danken, daarom draag ik Radha’s eerste concert aan haar op. Dit kinderboek is een laagdrempelig instrument om jong en oud kennis te laten maken met de kracht van betekenisvolle Indiase muziek.” Die kracht draait volgens de schrijfster om mensen met elkaar te verbinden, maar ook om rust en plezier te ervaren en meer in het nu te leven.
Mahesvari heeft naast een passie voor Indiase klassieke muziek ook een passie voor filosofie en levensbeschouwing en in het bijzonder de toepassing en interpretatie daarvan in het hedendaagse leven. Haar nani (oma) is geboren in Suriname en zijzelf in Nederland. “De cultuur en tradities die we hebben meegekregen vanuit de familie, hoeven niet los te staan van de Nederlandse gebruiken,” vindt zij. “Het is juist belangrijk dat beiden worden omarmd en als het ware samenkomen.”
Radha’s eerste concert – met illustraties van Alissa Lubrano – speelt zich af in Rotterdam, waar allerlei culturen bij elkaar komen. Het verhaal is volgens de schrijfster voor veel kinderen herkenbaar. En niet alleen kinderen, ook veel ouders hebben haar laten weten blij te zijn met het boek: “Zowel mijn kind als ik gingen helemaal op in het verhaal, wat heb ik dit soort boeken gemist toen ik zelf opgroeide,” aldus een van hen.
Radha droomt ervan om een wereldberoemde muzikant te worden. Van meester Hari leert ze de mooiste Raga’s spelen op haar Indiase fluit, de bansuri. Op een dag gaan Rada en haar beste vriend Krishna naar de deftigste winkelstraat van Rotterdam om bloemen te kopen voor oma Saravati. Tot hun verwondering zien ze van alles mis gaan bij de groenteboer, bakker en bloemist. Ondersteboven van deze ervaring krijgt Radha een ingeving. Samen met Krishna en oma bedankt ze een muzikaal plan om de wijkbewoners in een betere stemming te krijgen. Zal het trio hierin slagen?
Mahesvari Autar is een communicatiespecialist. In 2019 kwam ze in de finale terecht van de Rotterdamse Zakenvrouw, categorie ZZP en ze kreeg vorig jaar een eervolle vermelding voor de Persoonsprijs van organisatie Code Diversiteit en Inclusie. Mahesvari gelooft in de verbindende kracht van muziek en storytelling. In 2011 richtte de Rotterdamse het internationale cultuurplatform DesiYUP op. Sinds twaalf jaar programmeert Mahesvari betekenisvolle Indiase concerten en adviseert zij culturele instellingen op het gebied van communicatie en diversiteit.
Het kinderboek ‘Radha’s eerste concert’ (fictie) van Mahesvari Autar is te koop voor € 14,99. Uitgeverij ROSE stories, een collectief van verhalenvertellers, producenten en talentontwikkelaars.
