Je bent al bijna een halfjaar geen docent meer. Hoe bevalt dat?
“Jarenlang ben ik met veel plezier docent geweest, maar het gevoel dat het tijd was voor iets anders, werd steeds sterker en ik ben dan ook erg blij dat ik deze stap gezet heb. Ik vergelijk het graag met de tijd dat ik vader was van jonge kinderen: een mooie tijd maar ik zou er niet naar terug willen en ik geniet nu van de volwassen en gelijkwaardige band die ik met ze heb.
De dingen waar ik als docent druk mee was, gaan me nog steeds ter harte en het doet me veel deugd dat ik er nu mee bezig kan zijn op een manier die beter bij me past.
In onze samenleving, waarin prestatiedruk en stress hoe langer hoe meer leiden tot burn-out en depressie, heb ik vaak gepleit voor meer rust en reflectie. Met m’n vervroegde pensioen heb ik daar nu ook meer tijd voor. Deze keuze brengt natuurlijk ook een bescheiden inkomen met zich mee dat verre reizen en dure vliegvakanties onmogelijk maakt: goed voor onze aarde en goed voor m’n gemoedsrust.”
In september was je te gast in het televisieprogramma De Verwondering van Annemiek Schrijver. Veel reacties gehad?
“De Verwondering heeft me bijzonder goed gedaan. Annemiek Schrijver verstaat de kunst mensen tevoorschijn te luisteren, met respect en oprechte belangstelling – een verademing in een tijd waarin elkaar afbranden en willen scoren ten koste van de ander eerder norm dan uitzondering is.
In de eerste week na de uitzending werd ik overspoeld door een aanhoudende stroom van reacties en werd ik me er weer extra van bewust hoe groot het verlangen van mensen is zichzelf te mogen zijn en hoe groot ook het verlangen naar verbinding is.
Het Open Vuur is niet gebonden aan welke religie of stroming dan ook. Teksten, beelden en muziek worden gekozen uit alle windstreken.
De uitzending heeft me ook nog een groot geschenk opgeleverd: een goede vriend die ik bijna 20 jaar niet meer gezien had, nam weer contact op. We zaten destijds allebei in een zware periode en hebben elkaar toen stilzwijgend losgelaten. Nu pakken we de draad weer op en genieten er beiden enorm van dat we simpelweg tijd voor elkaar hebben.”
Geweldig zeg. Je bent de afgelopen periode bezig geweest met de ontwikkeling van ‘Het Open Vuur’. Wat is dit precies?
“Het Open Vuur wil een adempauze bieden: een fysieke plek waar mensen de waan van de dag even achter zich kunnen laten voor een half uur stilte en reflectie. Rond een thema dat heel losjes wordt neergezet met een paar inspirerende beelden, teksten en passende muziek – met veel ruimte voor stilte.
Als deelnemer word je niet bevraagd, beoordeeld, bepreekt of bekeerd en het maakt niet uit of, wat en hoe je (niet) gelooft. Het Open Vuur is niet gebonden aan welke religie of stroming dan ook. Teksten, beelden en muziek worden gekozen uit alle windstreken.
Dat brengt me terug bij De Verwondering: vrijwel alle inspiratieteksten die daar voorbijkomen, passen ook in Het Open Vuur.”
Hoe is dit idee ontstaan?
“Tijdens m’n werk als docent Levensbeschouwelijke Vorming heb ik kennis kunnen maken met de grote godsdiensten en vele stromingen. Ik was altijd op zoek naar ‘de binnenkant’: wat bezielt mensen, wat raakt en inspireert ze, waarin vinden ze steun en troost? Daarbij leerde ik religies verstaan als menselijke pogingen om te gaan met existentiële vragen waarmee ieder bewust levend mens vroeg of laat te maken krijgt. In alle windstreken liggen schatten van menselijke wijsheid opgetast en ik begon het jammer te vinden dat die rijkdom zo vaak alleen in eigen kring gedeeld wordt.
Het werd m’n passie om leerlingen uit te dagen zichzelf te leren kennen door hun eigen innerlijk te exploreren, en ze aan te moedigen de inzichten van anderen daarbij te gebruiken als spiegels en inspiratiebronnen. Dat deze benadering van godsdiensten en stromingen ook nog eens bijdraagt aan tolerantie, begrip en verbinding, is zonder enige twijfel waardevol. Dit leren kennen en waarderen van zichzelf en van de ander wilde ik graag op een niet schoolse manier stimuleren en mogelijk maken. Zo is Het Open Vuur ontstaan.”
Het Open Vuur is dus géén bekeringsactiviteit of ‘lokkertje’ naar een club of geloofsgemeenschap. Dat las ik ook op jullie site. Maar daar staat ook: “Het Open Vuur is bedacht en ontwikkeld door Dirk van de Glind en wordt praktisch gerealiseerd en verder ontwikkeld door pioniersteam De Vuurplaats in Apeldoorn.” De bijeenkomsten zijn in het gebouw van De Drie Ranken, een geloofsgemeenschap. Dus wel kerkelijk? Of: waarom wil de kerk dit project verder ontwikkelen?
“Pioniersteam De Vuurplaats heeft als doel om samen met mensen (tot 45 jaar) die zich minder of niet thuis voelen bij het huidige aanbod van kerken te zoeken naar vormen die aansluiten bij hun verlangens om met geloof en zingeving en spiritualiteit bezig te zijn. Het team is er duidelijk in dat het zelf vanuit een open christelijke achtergrond in het leven staat.
In verkenningsgesprekken met de doelgroep kwam nadrukkelijk het verlangen naar verdieping, stilte en aandacht naar voren. Het team kon zich bovendien goed vinden in de uitgangspunten van Het Open Vuur en in de inhoud en opzet van de eerste vijf edities die ik inmiddels ontwikkeld had. Dat zij Het Open Vuur verder ontwikkelen, betekent praktisch dat zij het als eerste uitvoeren en eventueel aanbevelingen doen om e.e.a. bij te stellen. In de ontwikkeling van volgende edities kan ik daar dan weer rekening mee houden.
Inmiddels heeft het Pioniersteam de eerste vijf edities van Het Open Vuur verzorgd en het blijkt een schot in de roos: deelnemers ervaren het als zinvol en rustgevend en komen er graag voor terug. Wie het een keer wil meemaken, is van harte welkom – aanmelden kan via de website.”
Is de opzet toch niet vooral christelijk nog? Een open kring, veel kaarsen… Ik moest denken aan de gespreksgroepen die ik altijd in de kerk had.
“Dat lijkt wel zo, maar de vraag is of dat erg is. Zo is het branden van kaarsen met intenties inmiddels ook in seculiere kringen als zinvol omarmd. De zeven kaarsen van Het Open Vuur – in verschillende kleuren, lengtes en diktes – staan nadrukkelijk voor alle godsdiensten en spirituele tradities. Het zijn kaarsen, ja! En kaarsen (of andere lichtjes) worden in vrijwel alle godsdiensten ontstoken, maar die zeven gekleurde kaarsen zijn toch ánders en nodigen bovendien uit tot tolerantie en respect.
Het Open Vuur niet afhankelijk van een kerk(zaal); het kan ook in een school, sportkantine, buurtcentrum of gewoon in de huiskamer.
Pioniersteam De Vuurplaats heeft daarbij gekozen voor een speelse, losse opstelling van kussens op de vloer, stoelen en fauteuils, zodat je als deelnemer zelf kunt bepalen waar en hoe je gaat zitten.
Overigens is Het Open Vuur niet afhankelijk van een kerk(zaal); het kan ook in een school, sportkantine, buurtcentrum of gewoon in de huiskamer. Als het kerkgebouw in Apeldoorn een belemmering blijkt te zijn voor Het Open Vuur, dan zal het pioniersteam een andere locatie zoeken.
Hoe hoop je dat het project zich zal ontwikkelen komende maanden?
“Ik hoop natuurlijk dat er meerdere Open Vuren ontstoken zullen worden in het land. Ik heb al heel wat kennismakingsmateriaal kunnen versturen en de eerste ervaringen sterken me in het vertrouwen dat het concept goed en dus levensvatbaar is. Maar het kan altijd beter en ik wil graag leren van mensen die het in de praktijk uitvoeren.
Ik juich het toe wanneer het materiaal wordt aangepast aan de wensen en omstandigheden ter plaatse, maar hoop wel dat het principieel open en verbindende karakter van Het Open Vuur overeind blijft.”
Voor meer informatie over Het Open Vuur: klik hier.
