Waarom ben je één van de drie genomineerden, denk je?
“Dat vraag ik me nu ook al weken af, haha! Toen ik het eerste bericht ontving van de organisatie was ik zo totaal verrast dat ik de organisatie heb opgebeld om te vragen of er iets fout was gegaan. Dat bleek niet het geval. Bij ‘Theoloog van het jaar’ denk ik in eerste instantie aan een wijze, aansprekende wetenschapper met een veelbelovende academische carrière voor zich. In dat beeld herken ik mij absoluut niet – als ik dat zou moeten zijn, laat ik de titel graag aan mij voorbij gaan.
Waarom dan toch? Ik hoop omdat ik in de voorrondes heb laten zien welke positieve impact theologie op mijn denken en spreken heeft. Theologie is voor mij een levensstijl: het bepaalt wie ik ben en hoe ik invulling geef aan dit leven. Ik ben geen briljante academicus en heb ook niet de illusie dat te worden. De enige manier waarop ik theologie wil en kan bedrijven is vanuit mijn intuïtie en gegrond in mijn beroepspraktijk van stadspredikant. Of daar de titel van ‘Theoloog van het Jaar’ bij past laat ik graag aan jullie over.”
Waarom moeten we op jou stemmen en niet op de andere twee kandidaten?
“Ik ben er nog niet zo zeker van of jullie op mij zouden moeten stemmen. Ik ben ontzettend onder de indruk van de andere twee kandidaten. Peter-Ben is een soort theologische Mozart met onwijs veel vakkennis en een indrukwekkend analytisch vermogen. Hij combineert zijn internationale academische carrière met een bediening in de kerk. Verbazingwekkend genoeg is het daarnaast ook nog een mooi bescheiden mens met humor. Als hij dit jaar niet wint, verwacht ik dat een nominatie bij ‘de grote jongens’ niet lang zal uitblijven.
Janneke is een vrijdenker met een belangrijk kritisch geluid binnen ons vakgebied. Haar uitdagende (op het pikante af) theologie intrigeert me. Ze heeft lef en durft vragen te stellen die een ander liever uit de weg gaat. Als zij dit jaar niet wint, is dat waarschijnlijk omdat we de confrontatie liever uit de weg gaan.
Maar goed, als je toch op mij wilt stemmen, doe dat dan omdat je dit jaar een beeldende, verhalende en creatieve theoloog wil die Jip en Janneke taal beheerst. Als ik ‘Theoloog van het Jaar’ zou zijn zou ik met passie en humor laten zien hoe rijk het leven wordt van goede theologie. Ik zou vol overtuiging alle dwaasheden verkondigen die ons vakgebied rijk is. En laten zien dat er juist in die dwaasheid wijsheid gevonden kan worden.”
Wie vind jij de beste theoloog van Nederland?
“Pff. Moeilijke vraag. Ik geloof ook niet dat die positie je theologie goed zou doen. Ik ben afgestudeerd op CS Lewis, die als leek toch de meest invloedrijke apologeet van de vorige eeuw genoemd kan worden. De titel zegt me dus niet heel veel. De beste theologen zijn die mensen die met hun poten in de modder kleine contextuele geloofswoorden vinden die recht doen aan de ervaring van het leven van hun gemeenschap. Als ik een bekende zou moeten noemen: ik ben onder de indruk van ‘Vreemdelingen en Priesters’ van Stefan Paas. Hij geeft woorden en richting aan hoe ik de praktijk ervaar van het kerk-zijn.”
Kan een ongelovige theoloog wel een theoloog zijn?
“Ik zou het om willen draaien: elke theoloog zou ergens ongeloof moeten voelen. Zelfs Jezus voelde zich aan het kruis verlaten. In ons ongeloof en onze twijfel ontdekken we ruimte om met mensen te spreken voor wie het geloof veraf staat. Geloven is voor mij synoniem aan vertrouwen, vertrouwen is jezelf over kunnen geven aan de A/ander. Als je je nergens aan durft over te geven verstar je. Theologie is dan niets meer dan een projectie van je eigen frustraties en verlangens. Theologie moet dus allereerst over God gaan, dan pas over onszelf.”
Is er over 5 jaar nog wel werk voor Nederlandse theologen?
“Vanwaar die vraag? Omdat de kerk krimpt? Dat zijn dan vooral de blanke traditionele kerken. Ik zie de hang naar religie en zingeving in onze maatschappij alleen maar groter worden. Als ‘Nederlandse theologen’ hierin iets willen betekenen, zullen we ons als zendingswerkers moeten verdiepen in de lokale taal, gewoonten en gebruiken van een veelkleurige maatschappij die steeds verder van onze veilige kerkmuurtjes is af komen te staan. Werk zat lijkt me. En zo niet, dan niet. Ik heb veel vertrouwen in al die theologen die vanuit andere culturen met een frisse blik zich komen bekommeren over onze goddeloze maatschappij. Kijk maar eens wat onze (sic) paus Franciscus nu teweegbrengt. Gods Koninkrijk is gelukkig veel groter dan ons kikkerlandje.”
Wat is volgens jou de grootste uitdaging voor Nederlandse theologen?
“Een Bijbelgedeelte dat voor mij steeds meer is gaan leven is 1 Korinte 1:18-25, waarin Paulus spreekt over ‘de dwaasheid van onze verkondiging’. Hier gaat voor mij ontzettend veel kracht vanuit. We moeten als theologen niet denken dat we een rechtlijnig en consistent verhaal hebben. Het verhaal van God met als absolute kern het getuigenis over Jezus van Nazareth is een hoekig, bizar en tegendraads verhaal. Het is dwaasheid ten top. Bij dat verhaal past geen academische hoogmoed of kerkelijk machtsdenken. Het vraagt om kinderlijke verwondering dat dit verhaal ons desondanks kracht en wijsheid biedt. Die dwaasheid te omarmen is in elk geval voor mij als Nederlandse theoloog een voortdurende uitdaging.”
Wat gebeurt er als jij de 25ste juni wordt verkozen tot ‘Theoloog van het jaar 2016’?
“Dan zal ik er allereerst smakelijk om lachen, en vervolgens een Duveltje open trekken om mee te proosten (dat laatste ben ik overigens sowieso van plan). Het voelt nog steeds als een verlate 1 aprilgrap. Maar als men mij onverhoopt toch deze titel toedicht, zal ik het als een roeping ervaren. Dan kan Nederland erop rekenen dat ik biddend, moedig en op mijn eigenwijze wijze inhoud zal geven aan deze ambassadeursrol.”
