“Beperking fundamentele rechten is onacceptabel”

Dit zijn woorden van dezelfde strekking zoals de Franse president Hollande enkele jaren geleden riep na het zoveelste antisemitische incident op een joodse begraafplaats in zijn land: “Ik ken het gevoel van angst dat bij het Joodse volk overheerst. Maar de Republiek is sterker dan de haat. Wie zich schuldig maakt aan antisemitisme of racisme zal onvermoeibaar worden gezocht, gearresteerd en veroordeeld.”

Nauwelijks een maand nadat de Eurocommissaris heeft gesproken doet zijn Europese hof van Justitie op 17 december een uitspraak. Het verbod op het koosjer en halal slachten in Vlaanderen en Wallonië, onderdelen van de Europese Unie, is niet in strijd met de godsdienstvrijheid binnen Europa. Aan de hand van deze uitspraak ontstaat nu de mogelijkheid voor de lidstaten in de hele EU om het ritueel slachten te verbieden.

Tijdens diezelfde herdenking van de Kristallnacht waarin Frans Timmermans spreekt, belijdt de Protestante Kerk in Nederland haar schuld over haar rol tijdens de Tweede Wereldoorlog ten opzichte van de Joodse gemeenschap. “Wij schoten tekort in spreken en zwijgen, in doen en laten, in houding en gedachten.”

Net vier weken na de woorden van Timmermans en de kerkelijke schuldbelijdenis reikt de Europese rechter dus haar lidstaten een helpende hand om de Joodse gemeenschap door een verbod op koosjer slachten ernstig te belemmeren in het uitvoeren van haar religieuze taken. Daarbij gaat het om taken zoals zij deze behoort te vervullen vanuit haar godsdienstige wetgeving. Op dezelfde manier geldt dat ook voor de Islamitische gemeenschap.

Kennelijk deert dit de kerk niet erg. Zij schiet net een maand na de herdenking van die vreselijke nacht in Nazi Duitsland opnieuw in een “tekort aan spreken en zwijgen, in doen en laten, in houding en gedachten” zoals zij dat de afgelopen tachtig jaar volgens eigen zeggen heeft gedaan. Over de religieuze beperking waar de Moslim en de Jood als anti-maatregel nu vanuit het verenigd Europa mogelijk mee te maken gaat krijgen, zwijgt zij andermaal.

Frans Timmermans roept dus dat “Een Europa zonder Joodse gemeenschap geen Europa is”. Maar daarover hoeft meneer Timmermans zich geen zorgen te maken. Er komt geen Europa zonder Joden. Net zomin als er nooit een Europa is gekomen zonder, om maar iets te noemen, Harderwijkers die heftig protesteerden tegen de aanleg van de Afsluitdijk of zonder Zeeuwse vissers bij de afsluitingen vanwege het Deltaplan. Joden zijn Europeanen. Wij Joden zijn al bijna tweeduizend jaar ingezetenen van dit continent en zullen dit ook gewoon blijven. Voor vleeslapjes of een gehaktbal verkassen wij niet naar waar dan ook.

Wat er wel dreigt te komen, en dat geldt voor het Jodendom, de Islam maar ook voor het Christendom en overige burgers, is een Europa waar godsdienstvrijheid een volstrekt loze term gaat worden met dit soort interpretatie van Europese grondrechten zoals het recht op religieuze levensbeschouwing en het handelen daarnaar.

Dit verbod gaat niet over dierenwelzijn, dit gaat niet over het gelijkstellen van dierenrechten met mensenrechten. Het gaat over het uitsluiten, het discrimineren en het achterstellen van hele gemeenschappen binnen de Europese samenleving. Opnieuw worden Joden en Moslims neergezet als burgers die met hun ‘barbaarse gebruiken’ en hun godsdienstige overtuigingen ergens in de vroegere Middeleeuwen zijn blijven hangen terwijl de rest van Europa zich trots op de borst slaat in deze 21ste eeuw.

In ons eigen Nederland heeft de Partij voor de Dieren haar nieuwe wetsvoorstel om Koosjer en Halal slachten te verbieden al klaar liggen. De Islamitische en de Joodse gemeenschappen zijn nog niet vergeten hoe zij nog maar enkele jaren geleden bij een eerdere poging om de religieuze handelingen van het slachten te verbieden door een grote meerderheid in de Tweede Kamer in de steek werden gelaten. Met de uitspraak van het Europese Hof is een herhaling hiervan zeker niet uitgesloten.

Voor onze gemeenschappen betekent dit dat zij op een andere manier aan hun vlees moeten zien te komen. Voor de rest van Europa betekent het een onherstelbare aantasting van haar waardigheid wanneer we kijken naar de godsdienstvrijheid, naar het omgaan met religieuze groeperingen en andere Europese burgers met een migratieachtergrond. Het betekent een onomkeerbare stap naar een polariserend en discriminerend Europa dat haaks staat op de reden waarom de Europese landen na afloop van de Tweede Wereldoorlog ooit gekozen hebben voor een verenigd Europa.

Terwijl ik deze woorden aan het papier toevertrouw komt een e-mailbericht binnen van de “Coördinator Antisemitisme Bestrijding van de Europese Unie”. Deze laat de Joodse gemeenschap even weten dat het Handboek voor het gebruik van de nieuwe definities van antisemitisme is gepubliceerd. Dit handboek verscheen in opdracht van de Europese Commissie samen met de ‘International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA)’ met ondersteuning van het Duitse voorzitterschap van de Europese Unie.

Dit bericht is vergezeld van een boodschap van Margaritas Schinas, een collega van Frans Timmermans, ook een vicepresident van de Europese Unie. Meneer Schinas laat ons Joden weten dat “Wij antisemitisme moeten bestrijden waar we het ook tegen komen. Het Joods leven is een deel van onze samenleving en wij zijn vastbesloten om dit te beschermen”.

Ik zet het nog even op een rijtje. Het Europese Hof van Justitie opent de mogelijkheid voor de anti-Joodse maatregel van het verbieden van het Ritueel slachten in alle lidstaten van Europese Unie. Op hetzelfde moment spreken de twee vicepresidenten van de Unie zich uit tegen iedere vorm van antisemitisme binnen de Europese samenleving. “Het Joods leven is een onderdeel van onze samenleving”.

Ik ga er maar van uit dat deze twee kopstukken in de Europese Unie zich, als ze tenminste ook maar iets menen wat ze zeggen, nu spoorslags begeven naar Luxemburg. Daar zullen zij van hun eigen Hof van Justitie gaan eisen dat deze uitspraak over het ritueel slachten onmiddellijk van tafel wordt geveegd.

Dit zijn ze alleen al verplicht om nog iets van hun eigen geloofwaardigheid te redden. En tegelijkertijd moeten ze hiermee aantonen dat onze Europese beschaving een dergelijke grove schending van fundamentele rechten niet zal accepteren.