Ze maken indruk: de verhalen van migratie, van breuklijnen tussen werelden en ervaringen met ouder worden – en daarmee kwetsbaar(der) – worden. En dat alles in een land dat niet per definitie als het hunne voelt omdat ze er nooit echt onderdeel van mochten zijn.
Verhalen die het vertellen waard zijn, gehoord en gedeeld moeten worden en niet geheel onbelangrijk: die de nodige inzichten geven in leefwerelden waar tot kortgeleden geen plaats voor leek te zijn in het publieke domein. Bovendien zijn ze tastbaar en kunnen we ze inzetten om stereotypen te ontstijgen en bestaande hardnekkige denkbeelden over mensen met een migratieachtergrond te doorbreken. Zodat een mens gewoon mens kan zijn.
Tijdens deze eerste verhalenavond, waar ruim vijftien ouderen met een Chinese migratieachtergrond bij aanwezig waren, werden ze verteld en ik was diep onder de indruk. In de eerste plaats van de verhalen, maar vooral ook van de openheid, de warmte en het vertrouwen.
Vaak wordt gevraagd wat nodig is om vertrouwen te winnen en mensen te bereiken. Glenn Helberg, psychiater en gespecialiseerd in transculturele psychiatrie, verwoorde het in een recent interview op een manier die met mij resoneert. Over de reden dat mensen met een bepaalde culturele achtergrond samenkomen zei hij het volgende: “hernemen, hergroeperen, veilig voelen, onder mensen zijn die geen vragen stellen over wie je bent, maar die je onvoorwaardelijk accepteren.”
Daarmee is wat mij betreft al een heleboel gezegd. Want als we het hebben over randvoorwaarden voor het geven van ruimte – in de letterlijke en spreekwoordelijke betekenis van het woord – dan maakt je veilig voelen, niet veroordeeld worden op basis van je uiterlijk en acceptatie, daar onlosmakelijk deel van uit.
Het is aan ons om deze ruimte te blijven maken, voor het verhaal en daarmee ook voor de mens die nu nog vaak niet gezien, gekend en erkend wordt.