Stel je voor: je verlaat je geboorteland en begint een nieuw leven in Nederland, een land dat op veel vlakken verschilt van alles wat je ooit hebt gekend. Terwijl je je weg baant door de Nederlandse cultuur, kom je een onderwerp tegen dat diepe emoties oproept en veel mensen raakt: de zorg voor ouderen.
Ik kom uit Bulgarije, waar verpleeghuizen zoals we die hier kennen, simpelweg niet bestaan. Ouderen vertrouwen daar volledig op hun families voor zorg en ondersteuning, van kleine praktische hulp tot zware fysieke zorg in de laatste levensfase. In Nederland heb ik kennisgemaakt met verpleeghuizen, instellingen die volgens velen verre van ideaal zijn voor de laatste levensfase. Verhalen over ontoereikende zorg en eenzaamheid onder bewoners komen vaak naar voren.
Mijn verkenning van het Nederlandse zorglandschap heeft waardevolle inzichten opgeleverd over de diversiteit en de verschillen in zorgsystemen tussen landen, evenals de uitdagingen waar zowel mantelzorgers als zorgprofessionals mee te maken hebben. Deze inzichten deel ik graag om bij te dragen aan een constructieve dialoog over hoe we gezamenlijk betere zorg voor alle ouderen kunnen realiseren.
Mantelzorg
In Bulgarije heb ik geleerd wat het werkelijk betekent om liefdevol voor iemand te zorgen. Het voelt zo natuurlijk om er voor je dierbaren te zijn, vooral wanneer ze kwetsbaar zijn. Maar liefde en toewijding maken de taak niet minder zwaar. Toen mijn vader terminaal ziek werd, was ik ervan overtuigd dat een verpleeghuis geen geschikte plek was om te sterven. Dat was totdat ik zag hoe mijn moeder moest worstelen. En mijn moeder is geen gewone mantelzorger – ze is een ervaren verpleegkundige. Als het voor haar al zo zwaar was, bijna traumatisch zelfs, hoe moeten ‘gewone’ mensen dan de laatste dagen van hun dierbaren doorkomen?
Uit onderzoek blijkt dat veel mantelzorgers overbelast raken. Ze voelen zich vaak eenzaam en hun eigen gezondheid gaat er soms op achteruit. Dit geldt niet alleen voor mensen in Bulgarije, maar voor mantelzorgers wereldwijd. Wanneer je continu bezig bent met de fysieke zorg voor iemand anders, blijft er weinig tijd over voor een simpele, maar zeer belangrijke vraag: “Hoe gaat het met jou?” De tijd nemen om echt aandacht te geven aan de ander, raakt dan op de achtergrond.
In Nederland maken migranten minder vaak gebruik van verpleeghuiszorg, maar worden zij wel vaak aangemoedigd om deze optie te overwegen. Juist omdat mantelzorg zo’n zware en eenzame taak kan zijn. Dit roept de vraag op wat nu echt de beste aanpak is. Is het beter om de zorg thuis te houden, met alle uitdagingen die daarbij horen? Of is het beter om te kiezen voor een verpleeghuis, waar professionals de zorg op zich nemen, maar waar sterven soms minder waardig kan aanvoelen?
Er zijn geen eenvoudige antwoorden op deze vragen. Of verpleeghuiszorg de juiste keuze is, hangt af van vele factoren, waaronder de specifieke context en de situatie van de zorgbehoevende en de mantelzorger. Wat wel duidelijk is, is dat we in een vergrijzende en superdiverse maatschappij naast de bestaande opties nieuwe vormen van zorg moeten ontwikkelen. Nederland heeft al stappen gezet naar een hybride model, waarin professionele zorg en mantelzorg worden gecombineerd om de last te verlichten en de kwaliteit van leven te verbeteren. Ook zien we nieuwe initiatieven zoals woon-zorgvoorzieningen waar zelfstandig wonen met zorg wordt gecombineerd.
Conclusie: een oproep tot dialoog
In een wereld die snel verandert, moeten ook onze zorgsystemen flexibel en innovatief zijn. Uiteindelijk gaat het erom dat we onze dierbaren de liefdevolle zorg kunnen bieden die ze verdienen, op een manier die ook haalbaar is voor onszelf. Laten we blijven zoeken naar betere oplossingen en blijven praten over hoe we samen de zorg voor ouderen kunnen verbeteren.
Stay tuned voor meer over innovatieve zorgvormen en lees mijn volgende artikelen. Deel je ervaringen en laten we samen werken aan een betere toekomst voor ouderenzorg.
